W dniu 2.10.2023 roku, w Sali Niebo Polskie na zaproszenie Marszałka Województwa Pomorskiego odbyły się uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r.
Uroczystość rozpoczął Mieczysław Struk Marszałek Województwa Pomorskiego.
Następnie wykład historyczny zaprezentowała kustosz Elżbieta Grot.
Całą uroczystość uświetnił występ dzieci i młodzieży ze Szkoły Podstawowej nr 58
w Gdańsku, które zaprezentowały program muzyczny oparty na pieśniach patriotycznych.
Zbrodnia pomorska 1939 jest to określenie szeregu aktów eksterminacji bezpośredniej dokonanych na ludności polskiej od pierwszych dni września 1939 r. do pierwszych miesięcy 1940 r. Dotyczy obszaru blisko 400 miejscowości położonych w 21 powiatach przedwojennego województwa pomorskiego.
W ówczesnym czasie nie bez znaczenia była też propaganda niemiecka nazywająca województwo pomorskie „korytarzem pomorskim” oddzielającym Republikę Weimarską (a później III Rzeszę) od Prus Wschodnich. Zachodnie tereny II RP, Niemcy uznawali za ziemie rdzennie niemieckie i dlatego głównym celem niemieckiego okupanta było ich „odpolszczenie” (Entpolnisierung), a pierwszą zastosowaną do tego celu metodą było ludobójstwo.
Ofiarami byli obywatele polscy narodowości polskiej i żydowskiej, przedstawiciele różnych warstw społecznych: inteligencji, duchowieństwa, robotników i właścicieli ziemskich oraz osoby chore psychicznie.
Większość ofiar II wojny światowej na Pomorzu nie zginęła w obozach koncentracyjnych, czy w wyniku działań zbrojnych, lecz została rozstrzelana w dołach śmierci.
Skala zbrodni na Pomorzu Gdańskim jesienią 1939 r. była największą w tym czasie w okupowanej Polsce i była pierwszą tak wielką akcją eksterminacyjną wymierzoną w ludność cywilną. Polscy historycy szacują, że w 1939 r. na Pomorzu Gdańskim Niemcy zamordowali od 20 do 40 tys. osób. Do tej pory z imienia i nazwiska zidentyfikowano blisko 10 tys. ofiar.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele środowisk i organizacji kombatanckich a wśród nich przewodniczący Kolegium do spraw Dziedzictwa Kulturowo-Historycznego – Karol Wardański.
Zaproszenie przyjął również pan Maciej Kukla – kierownik referatu Organizacyjno – Protokolarnego Miasta Gdańska.