Sytuacja przedsiębiorstw społecznych z subregionu słupskiego w czasie pandemii [ARTYKUŁ]

Jak epidemia wpłynęła na Fundację Pion, Fundację Przystań oraz Spółdzielnię Socjalną Zielony Punkt? Zapraszamy do czytania. Dziękujemy OWES w Słupsku za współpracę przy tworzeniu tego tekstu!

OWES pomaga przedsiębiorstwom

Obecnie Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej w Słupsku ma pod opieką ok. 18 podmiotów ekonomii społecznej (PES). Nawet te z podmiotów, które zakończyły wsparcie finansowe nadal korzystają ze wsparcia doradców biznesowych. Między kadrą ośrodka a osobami reprezentującymi dany podmiot tworzy się więź współpracy i zaufania, ponieważ OWES towarzyszy podmiotom często od samego początku ich powstawania.

– Naszemu zespołowi zależy na budowaniu i utrzymywaniu dobrych relacji z naszymi PES-ami, bo to ludzie są najważniejsi. Problemy w funkcjonowaniu są i będą, jak w każdej firmie działającej na realnym rynku. Ważne, żeby mieć wsparcie w ich rozwiązywaniu, czym mam nadzieję służymy naszym PES-om – mówi Sonia Hilarecka, kierownik OWES w Słupsku.

Pomimo pomocy ze strony ośrodka większość przedsiębiorstw społecznych z subregionu słupskiego odczuła skutki pandemii, a już najbardziej – podmioty zajmujące się opieką nad dziećmi oraz branża gastronomiczna.

Fundacja Pion z burzą pomysłów

Fundacja Pion rozpoczęła działalność z początkiem 2020 roku. Pierwsze momenty działalności wiązały się z wieloma trudnościami (długi czas oczekiwania na odpowiedni sprzęt, problemy z pracownikami). Żeby zarabiać, fundacja musiała obrać inny zakres prac, co spowodowało duże opóźnienia w planowanych założeniach. Początki działań nie były łatwe również ze względu na zatrudnienie osób z tak zwanego kręgu osób wykluczonych. Fundacji zależy przede wszystkim na pracownikach odpowiedzialnych, dyspozycyjnych i w miarę samodzielnych w działaniach. Zatrudnienie osób z takimi cechami, razem z wymogami formalnymi, często okazywały się bardzo trudne do zrealizowania. Fundacja do dziś boryka się z problemem znalezienia odpowiednich pracowników – tak, by móc w pełni wykorzystywać swój potencjał.

Przedstawicielom Fundacji Pion zależy na propagowaniu naturalnego budownictwa. Chcieliby, aby w Polsce budowano więcej naturalnych, trwałych domów, których produkcja nie szkodzi ludziom i środowisku. Przedsiębiorstwo promuje stosowanie materiałów odnawialnych o niskim śladzie węglowym i prostym procesie produkcji, tj. drewno, konopie, wapno.

W związku z pandemią, Zarząd Fundacji Pion zauważył straty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Od kwietnia klienci zaczęli się trochę wycofywać i wstrzymali zainteresowanie pracami remontowymi czy też drewnianymi domkami. W okresie pandemii Fundacja Pion skorzystała ze wsparcia Polskiego Funduszu Rozwoju – wnioskowano o subwencję na jednego pracownika, z czego zakupione zostały materiały na przygotowanie zleceń, do których Fundacja powoli przystępuje. Pandemia spowodowała, że plany o rozwoju fundacji musiały poczekać: trzeba było najpierw zadbać o przyszłość przedsiębiorstwa, dlatego też kluczową role odegrał i nadal odgrywa projekt Fachman dla Seniora. Jest to projekt, który przedsiębiorstwo realizuje na terenie Słupska, świadcząc bezpłatne, drobne usługi naprawcze, wpływające na podniesienie standardu życia w otoczeniu seniora. Podczas pandemii fundacja nie wstrzymała swoich działań, a wręcz rozwinęła zakres swoich prac o dodatkowe usługi (robienie zakupów, wykupowanie recept czy wyprowadzanie pupilów seniorów).

Dzięki wypracowanemu ciężką pracą małemu kapitałowi „Pion” przechodzi do dalszego etapu rozwoju fundacji. W planach jest postawienie drewnianego domku, który posłuży do prowadzenia zajęć edukacyjnych (w głównej mierze dla dzieci i młodzieży). Całości dopełniać będą szkolenia z ciesielstwa i budownictwa drewnianego, a w następnym roku z betonu konopnego. Jeszcze w tym roku fundacja ma zamiar prowadzić warsztaty robotyki dla ościennych gmin. Pracownicy przedsiębiorstwa będą chcieli podzielić się z młodzieżą wiedzą na temat energii odnawialnej, przy wykorzystaniu technologii. Równolegle z nową ofertą „Pion” chce udostępnić klientom produkty o wysokim standardzie wykonania. Po dodatkowym doposażeniu warsztatu jest plan, aby na stałe wprowadzić do oferty sauny ogrodowe, a z czasem też produkcję placów zabaw. Więcej o fundacji: https://rops.pomorskie.eu/-/fundacja-pion

W Fundacji Przystań pomimo chęci brakuje zleceń

Fundacja Przystań utworzyła w sierpniu 2019 roku przedsiębiorstwo społeczne, aby dać szansę na pracę i usamodzielnienie osobom z autyzmem oraz niepełnosprawnością intelektualną ze Słupska i powiatu słupskiego. Przy wielkim wysiłku i zaangażowaniu dobrych ludzi wyremontowany został budynek, gdzie w marcu 2020 pierwsza grupa podopiecznych fundacji rozpoczęła pracę. Przedsiębiorstwo ma charakter społeczny – wszystkie środki przeznaczane są na pomoc podopiecznym, którzy po zakończeniu nauki są skazani na izolację w domach i degradację, mając niewielkie szanse na pracę i usamodzielnienie.

Młodzi ludzie z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną pracują w ramach przedsiębiorstwa w różnych pracowniach. W pracowni montażu oferowane są usługi pakowania, kompletowania, foliowania, oklejania, montażu czy proste prace fizyczne. W pracowni poligrafii i agencji reklamowej wykonywane są ulotki, plakaty, wizytówki, naklejki, banery czy roll-up’y, ale też można zamówić gadżety reklamowe z logotypem, jak długopisy, breloczki, koszulki, przypinki. Gwarantowane jest fachowe doradztwo i sumiennie zrobiony projekt. W „Przystani” jest też warsztat rękodzieła, który przekazuje prace do prowadzonej przez fundację Galerii Charytatywnej. W galerii znajduje się rękodzieło podopiecznych Fundacji: niepowtarzalne przedmioty, które mogą być wspaniałym upominkiem lub udekorują wnętrze. Rękodzieło i arcydzieło kupić można w Słupsku przy ul. Kopernika 2.

Ze względu na pandemię sytuacja przedsiębiorstwa jest bardzo trudna – zarząd musiał zrezygnować z wielu planów, jednak fundacja wciąż nie poddaje się i nie rezygnuje ze swojej misji. Warto przy tym nadmienić, że fundacja ma kłopoty z pozyskiwaniem zleceń od przedsiębiorców, którzy w części wycofali się z wcześniej deklarowanych porozumień. Wciąż odczuwany jest brak zleceń, zwłaszcza w Galerii Charytatywnej. Pomimo trudności „Przystań” planuje zatrudniać następnych podopiecznych. Na ten czas zatrudniona jest pierwsza dziesiątka podopiecznych, ale wciąż widoczne jest bardzo duże zainteresowanie osób z niepełnosprawnością – Fundacja ma długą listę oczekujących. Poza tym fundacja aplikowała o środki na stworzenie nowego miejsca oparcia społecznego i jest na liście rankingowej. Przedsiębiorstwu udało się uzyskać mikropożyczkę oraz zwolnienie z ZUS na okres trzech miesięcy.

„Przystań” poszukuje zleceń do swoich pracowni, z czym oczywiście związane jest dotarcie z ofertą do jak największej grupy przedsiębiorców. Więcej o działaniach Fundacji Przystań można dowiedzieć się ze stron: www.fundacjaprzystan.com.pl i @fprzystań.

Spółdzielnia Socjalna Zielony Punkt w innowacyjnym projekcie

Spółdzielnia Socjalna Zielony punkt z Kępic swoją działalność uruchomiła na początku 2018 roku. Na utworzenie spółdzielni uzyskano dotację z OWES – łącznie 180 tys. złotych. Za otrzymane środki wyremontowano pomieszczenie socjalne pracowników, zakupiono kontenery i pojemniki na odpady oraz pojazd do zbiórki odpadów segregowanych. Głównym zadaniem spółdzielni jest m.in. świadczenie odbioru odpadów od mieszkańców Gminy Kępice czy sprzątanie terenów zielonych. Spółdzielnia zatrudnia ok. 10 -11 osób. Udziałowcami spółdzielni są jednostki samorządu terytorialnego: Gmina Kępice i Gmina Sławno, dzięki czemu usługa odbioru odpadów świadczona jest w drodze in hause.

W ofercie spółdzielni „Zielony punkt” znajdują się czynności z zakresu szeroko rozumianej działalności komunalnej, czyli odbiór odpadów, prowadzenie dezynfekcji i deratyzacji, sprzątanie domów, przeprowadzki, zagospodarowanie terenów zielonych, prowadzenie punktu odpadów, drobne remonty i usługi transportowe. Usługi komunalne są bardzo szeroką dziedziną, stąd spółdzielnia skupia się na powiększeniu grupy klientów komercyjnych, a nie katalogu możliwych świadczenia usług dodatkowych. Przedsiębiorstwo społeczne ma jednego dużego klienta instytucjonalnego – Gminę Kępice oraz klientów komercyjnych. Na ten czas spółdzielnia ma podpisane umowy z 80% firm działających na terenie gminy, ale dąży do objęcia wszystkie firmy z tego terenu. Zdarzają się, ale jedynie pojedyncze zlecenia dla klientów indywidualnych na usługi transportowe czy dodatkowy odbiór odpadów.

W momencie, kiedy został ogłoszony stan zagrożenia epidemiologicznego pracownicy zostali wyposażeni w środki ostrożności. Mimo trwania pandemii usługa odbioru odpadów od mieszkańców musi być świadczona w sposób ciągły. Przy odbiorze odpadów pracuje jedynie siedmiu pracowników, poza tym praca została podzielona na dwie zmiany, aby ograniczyć wzajemny kontakt. W okresie pandemii dużym wsparciem dla spółdzielni było oferowane wsparcie finansowe od państwa, tj. zwolnienie z ZUS, pożyczka bezzwrotna w kwocie 5 tys. oraz pożyczka płynnościowa z TISE SA. Ponadto firmy leasingowe obniżyły oprocentowanie i raty leasingowe są o kilka złotych niższe. Dużym wsparciem dla spółdzielni jest pomoc samorządu Gminy Kępice: zlecane dodatkowe usługi na świadczenie dezynfekcji pomieszczeń publicznych. Spółdzielnia nie jest nastawiona na zysk, stąd przychody są na poziomie kosztów. W rezultacie dodatkowe wsparcie umożliwiło przetrwanie spółdzielni. Jednak kwestia finansów w przedsiębiorstwie wciąż jest bolączką. Rosnące ceny odpadów oraz koszty pracownicze powodują, iż zawarta na początku roku umowa nie pokrywa kosztów, które są generowane w ciągu roku, tj. dodatkowe naprawy, wysokie ubezpieczenia, itp.

W sierpniu spółdzielnia wygrała przetarg na budowę pojemników podziemnych do odbioru odpadów z identyfikacją lokalu oddającego odpady. Jest to innowacyjny projekt wart ponad 800 tys. zł netto. Na potrzeby projektu spółdzielnia zatrudniła absolwentów Politechniki Gdańskiej. System będzie gotowy pod koniec lutego 2021 roku, następnie przez 6 miesięcy będzie testowany przez mieszkańców. Spółdzielnia przekaże Gminie Kępice prawa własnościowe, aby ta mogła wspomniany patent szerzyć wśród innych samorządów. Ponadto, po spłacie zobowiązań, spółdzielnia przymierza się do zwiększenia zatrudnienia i świadczenia usług odbioru odpadów na terenie innych gmin.

Choć spółdzielnia działa niecałe 3 lata, otrzymała już kilka nagród. Jedną z nich była statuetka Srebrnego Niedźwiedzia ziemi słupskiej i lęborskiej w kategorii Debiut gospodarczy; kolejną – zajęcie III miejsca w kategorii Debiut, czego efektem było otrzymanie certyfikatu Znaku Jakości Ekonomii Społecznej i Solidarnej 2019, przyznany przez Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej. Więcej o spółdzielni: https://rops.pomorskie.eu/-/uslugi-komunalne-spoldzielnia-socjalna-zielony-punkt-

Podzielcie się swoją historią

Zapraszamy przedsiębiorstwa społeczne i podmioty ekonomii społecznej do dzielenia się swoimi doświadczeniami i potrzebami związanymi z pandemią. Ten czas był dla Was trudny? A może wręcz tym bardziej zmotywował do działania i wyzwolił twórczość w generowaniu nowych pomysłów na działalność? Chętnie dowiemy się, co u Was słychać.

Zapraszamy do kontaktu:

Marzena Dybowska
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej
m.dybowska@pomorskie.eu