W dniu 10 czerwca 2025 roku odbyło się posiedzenie Wojewódzkiej Społecznej Rady do Spraw Osób Niepełnosprawnych, działającej przy Marszałku Województwa Pomorskiego. Podczas spotkania, oprócz omówienia bieżących spraw, istotnym punktem obrad była ustawa z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze.
Ustawa ta wprowadza kompleksowy system obowiązków dotyczących zapewnienia dostępności produktów i usług dla osób ze szczególnymi potrzebami. Obejmuje cały łańcuch dostaw i dystrybucji, a także przewiduje ramy prawne, system nadzoru, mechanizmy kontrolne, sankcje oraz wsparcie organizacyjno-finansowe dla przedsiębiorców.
Kluczowym terminem wdrożenia większości przepisów ustawy jest 28 czerwca 2025 r., jednak niektóre jej regulacje obowiązują już od maja 2024 roku. Brak dostosowania się do wymogów będzie skutkował odpowiedzialnością administracyjną oraz finansową.
Zgodnie z ustawą, „dostępność” oznacza właściwość produktu lub usługi, która umożliwia korzystanie z niej zgodnie z przeznaczeniem – na równych zasadach – także przez osoby ze szczególnymi potrzebami. Dostępność ta powinna być osiągana przede wszystkim poprzez projektowanie uniwersalne, a w sytuacjach, gdy nie jest to możliwe – przez stosowanie racjonalnych usprawnień, zgodnych z art. 2 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych z dnia 13 grudnia 2006 r.
Zakres ustawy obejmuje m.in.:
- produkty konsumenckie, takie jak systemy komputerowe ogólnego przeznaczenia, systemy operacyjne, terminale płatnicze oraz samoobsługowe (bankomaty, wpłatomaty, automaty biletowe, urządzenia odprawy, terminale interaktywne),
- konsumenckie urządzenia końcowe wykorzystywane do świadczenia usług telekomunikacyjnych i dostępu do usług audiowizualnych,
- czytniki e-booków,
- usługi telekomunikacyjne (z wyłączeniem transmisji maszyna–maszyna),
- dostęp do usług audiowizualnych,
- usługi transportu pasażerskiego – autobusowego, autokarowego, wodnego, lotniczego oraz kolejowego,
- bankowość detaliczną,
- handel elektroniczny.
System nadzoru nad realizacją ustawy tworzą m.in.:
- Prezes Zarządu PFRON,
- organy nadzoru rynku, takie jak Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, minister ds. informatyzacji, Rzecznik Finansowy, wojewódzcy inspektorzy transportu drogowego, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, dyrektorzy urzędów morskich (w zakresie transportu morskiego) oraz Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Bydgoszczy (w zakresie transportu śródlądowego),
- organy celne.
Ustawa stanowi istotny krok w kierunku zapewnienia równego dostępu do usług i produktów dla wszystkich obywateli – niezależnie od ich poziomu sprawności – oraz wzmacnia realizację zasady równości i włączenia społecznego.
Więcej informacji dostępnych jest w oficjalnym komunikacie: Informacja prasowa – ustawa o dostępności towarów i usług .pdf
