Zdjęcie przedstawia nowy skład Członków Kolegium kadencji 2025-2027.

 

Kolegium do Spraw Dziedzictwa Kulturowo-Historycznego

 

W poniedziałek 21 lipca 2025 r. w Sali Herbowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego odbyło się inauguracyjne posiedzenie Kolegium do Spraw Dziedzictwa Kulturowo-Historycznego. Trzecia kadencja Kolegium będzie trwać do 31 grudnia 2027 r.

 

Podczas spotkania Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk podkreślił ważną rolę, jaką pełnią członkowie Kolegium będąc pomostem pomiędzy młodym pokoleniem, a świadkami II wojny światowej, którzy opowiadają o jej okrucieństwie, a także skutkach jakie wojna wywarła na życie Polaków w powojennej Polsce.

Pan Marszałek podkreślił szczególne zaangażowanie przedstawicieli organizacji kombatanckich i osób represjonowanych podczas licznych uroczystości rocznicowych organizowanych na terenie naszego województwa, podczas których poszczególne stowarzyszenia reprezentują delegacje.

Ponadto zostały podkreślone działania podejmowane przez przedstawicieli Kolegium na rzecz poprawy codziennego życia członków stowarzyszeń kombatanckich, którzy wymagają wsparcia ze względu na podeszły wiek. To wielka i wymagająca praca. Na zakończenie uroczystości zostały wręczone Akty Powołania.

 

Historia powołania

• Wprowadzono na podstawie ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz innych ustaw, w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych i w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego zmiany powodujące przeniesienie kompetencji z urzędów marszałkowskich do wojewodów.
• Kombatanci, byli więźniowie obozów koncentracyjnych, osoby represjonowane politycznie, osoby będące ofiarami represji wojennych (zesłani na przymusowe roboty do Niemiec i zesłani na Sybir) zgłosili potrzebę dalszej współpracy
  z Urzędem Marszałkowskim.
• Uchwałą Nr 331/318/18 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 3 kwietnia 2018 roku powołany został Zespół Zadaniowy do spraw dziedzictwa kulturowo-historycznego.
• Uchwałą 703/342/18 ZWP o zmianie uchwały w sprawie powołania Zespołu Zadaniowego do spraw dziedzictwa kulturowo-historycznego, zmieniono nazwę gremium na Kolegium do Spraw Dziedzictwa Kulturowo-Historycznego.
• Kolegium zostało powołane do dnia 31.12.2020 r.

Kolegium 2021-2024

• Przedstawiciele organizacji kombatanckich i osób represjonowanych, a także byłych więźniów politycznych oraz byłych więźniów obozów koncentracyjnych wystosowali do Marszałka Województwa Pomorskiego Mieczysława Struka i Członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszki Kapały-Sokalskiej pisma mówiące o potrzebie kontynuowania prac na rzecz dziedzictwa kulturowo-historycznego naszego Regionu. Pisma wpłynęły do urzędu 18.03.2021 r. i otrzymały pozytywną opinię Członkini Zarządu Województwa Pomorskiego.
• Rozpoczęły się prace nad powołaniem nowego składu Kolegium. Zarządy organizacji kombatanckich i osób represjonowanych zgłaszały kandydatury swoich przedstawicieli.
• Uchwałą Nr 522/255/21 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 1 czerwca 2021 r. powołano nowy skład Kolegium do Spraw Dziedzictwa Kulturowo-Historycznego.

Skład Kolegium

1. Henryk Bajduszewski – przedstawiciel Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, Pomorskiego Zarządu Wojewódzkiego w Gdańsku (wiceprzewodniczący Kolegium);
2. Jadwiga Basińska – przedstawicielka Światowego Związku Żołnierzy AK Środowisko Pomorskie Oddział Gdańsk;
3. Ryszard Czarnota – przedstawiciel Pomorskiego Zarządu Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego w Gdańsku;
4. Irena Dobrowolska-Żyłok – przedstawicielka Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Gdańsk;
5. Jerzy Grzywacz – przedstawiciel Zarządu Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy AK w Sopocie;
6. Jarosław Kadłucki – przedstawiciel Rady Kombatantów Powiatu Wejherowskiego
   w Wejherowie;
7. Zofia Kłoczko – przedstawicielka Związku Sybiraków Oddział Wojewódzki w Gdańsku;
8. Andrzej Kowalczys – zastępca Dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej UMWP;
9. Stanisław Skrzypski – przedstawiciel Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej Zarządu Okręgowego w Gdańsku;
10. Hanna Śliwa-Wielesiuk – przedstawicielka Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku (wiceprzewodnicząca Kolegium);
11. Jerzy Tarasiewicz – przedstawiciel Stowarzyszenia Polaków Represjonowanych przez III Rzeszę Zarządu Okręgowego w Gdańsku;
12. Stefan Turzyński – przedstawiciel Stowarzyszenia Niewidomych Cywilnych Ofiar Wojny w Gdańsku;
13. Tamara von Wiecka-Olszewska – pracownik Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej UMWP;
14. Karol Wardański – przedstawiciel Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych Oddziału Okręgowego w Gdańsku (przewodniczący Kolegium);
15. Ryszard Uliński – przedstawiciel Związku Byłych Więźniów Politycznych w Gdańsku;
16. Władysław Zawistowski – Dyrektor Departamentu Kultury UMWP.

Sylwetki członków Kolegium

1. Kapitan w stanie spoczynku inż. Henryk Bajduszewski – dotychczasowy przewodniczący Kolegium, prezes Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, Pomorskiego Zarządu Wojewódzkiego w Gdańsku, członek Zarządu Głównego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Warszawie. Zawodowo: dyrektor Gdańskiego Przedsiębiorstwa Robót Telekomunikacyjnych i zastępca dyrektora Okręgu Poczty
   i Telekomunikacji w Gdańsku. Za udział w wojnie 1939-1945 odznaczony został Gwiazdą Italii (Italy Star) oraz Krzyżem Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie w 1990 roku, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem „Pro Patria”, Medalem 1000-lecia Gdańska – nadanym przez Przewodniczącego Rady Miasta Gdańska, wieloletni prezes, a obecnie honorowy prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich (wielokrotnie odznaczany);
2. Jadwiga Basińska – prezes Światowego Związku Żołnierzy AK Środowisko Pomorskie Oddział Gdańsk, aktywna działaczka, bardzo duży wkład pracy na rzecz środowisk kombatanckich, uczestniczy w licznych uroczystościach patriotycznych. Odznaczenia: Medal „Pro Memoria” oraz Medal „Pro Patria”, medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości;
3. Kmdr w st. spocz. dr Ryszard Czarnota – prezes honorowy Pomorskiego Zarządu Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego w Gdańsku, prezes koła Stowarzyszenia Oficerów Marynarki Wojennej. Zawodową służbę wojskową pełnił
   w dywizjonie niszczycieli na ORP Grom i ORP Warszawa, w Akademii Marynarki Wojennej na stanowiskach: wykładowca, adiunkt oraz prodziekan ds. kształcenia na Wydziale Nawigacji i Uzbrojenia Okrętów. Odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Komandorski ZŻWP;
4. Irena Dobrowolska-Żyłok – sekretarz, członek Zarządu Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Gdańsk, magister prawa, ławnik Sądu Rejonowego w latach 1988-1996, wdowa po inwalidzie wojennym, często reprezentuje Oddział w uroczystościach patriotycznych. Odznaczenia państwowe – Brązowy Krzyż Zasługi. Odznaczona związkową srebrną i złotą odznaką honorową ZIW RP, krzyżem 100 lecia ZIW RP;
5. Jerzy Grzywacz – prezes Zarządu Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy AK w Sopocie, jest także prezesem Oddziału Morskiego Stowarzyszenia Szarych Szeregów. współtworzył sopocki samorząd, w 1990 r. był jednym
   z liderów Komitetu Obywatelskiego w Sopocie i przewodniczącym Rady Miasta. Funkcję tę pełnił do 1994 r. W latach 1998–2002 był radnym Sejmiku Województwa Pomorskiego, w którym pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Współpracy Zagranicznej. Współpracuje z polskim harcerstwem na Białorusi, Litwie i Ukrainie. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej (Londyn), Medalem „Pro Memoria” oraz Medalem „Pro Patria”;
6. Jarosław Kadłucki – przedstawiciel Rady Kombatantów Powiatu Wejherowskiego w Wejherowie, emerytowany żołnierz zawodowy, członek Zarządu Związku Inwalidów Wojennych RP – oddział Wejherowo, aktywny działacz Związku;
7. Zofia Kłoczko – wiceprezeska Związku Sybiraków Oddział Wojewódzki w Gdańsku, wieloletnia współpraca z Samorządem, bardzo aktywnie wspiera członków związku, obecna na większości uroczystości rocznicowych na terenie województwa pomorskiego. Odznaczenie: Krzyż Zesłańcom Sybiru;
8. Stanisław Skrzypski – prezes Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej Zarządu Okręgowego w Gdańsku, emerytowany żołnierz zawodowy, wieloletnia współpraca z Samorządem. Odznaczony związkową srebrną i złotą odznaką honorową ZIW RP, krzyżem 100 lecia ZIW RP;
9. Hanna Śliwa-Wielesiuk – prezeska Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku, wnuczka zamordowanego w Twerze – działa na rzecz zachowania pamięci pomordowanych rodaków przez sowiecki aparat partyjny na polskich jeńcach, zwanego jako zbrodnia katyńska, wieloletnia współpraca z Samorządem, bardzo aktywnie wspiera członków stowarzyszenia – szczególnie chorych i najstarszych, obecna na przeważającej większości uroczystości rocznicowych na terenie województwa. Odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi;
10. Jerzy Tarasiewicz – prezes Stowarzyszenia Polaków Represjonowanych przez III Rzeszę Zarządu Okręgowego w Gdańsku, wieloletni nauczyciel matematyki i statystyki, członek Związku Nauczycielstwa Polskiego, aktywny działacz na rzecz zmiany przepisów dotyczących uprawnień dla osób represjonowanych, wieloletnia współpraca z Samorządem, bardzo aktywnie wspiera członków stowarzyszenia –, obecny na większości uroczystości rocznicowych na terenie województwa. Odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi, Zasłużony Ziemi Gdańskiej, Zasłużony Miasta Gdańska;
11. Stefan Turzyński – przedstawiciel Stowarzyszenia Niewidomych Cywilnych Ofiar Wojny w Gdańsku, członek związku, zapalony historyk oraz obserwator teraźniejszych wydarzeń w naszym województwie, aktywny szachista;
12. Karol Wardański – prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych Oddziału Okręgowego w Gdańsku, więzień obozu Potulice (filia obozu STUTTHOF), członek Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, prezes Koła Kombatantów „STOCZNIOWIEC”. Odznaczenia: Krzyż Oświęcimski, „Pro Patria”, Medal Stulecia Niepodległej , Medal Prezydenta Miasta Gdańska, wieloletnia współpraca z Samorządem, bardzo aktywny działacz;
13. Ryszard Uliński – wiceprezes Związku Byłych Więźniów Politycznych w Gdańsku, od młodzieńczych lat angażował się w działania na rzecz szerzenia idei wolności i niepodległości w Polsce. Za te działania był aresztowany, skazany w 1950 r. na 8 lat i więziony w Więzieniu Progresywnym dla Młodzieży w Jaworznie. Aktualnie podejmuje współpracę ze szkołami na rzecz pielęgnowania historii, a także pomaga innym członkom Związku. Należy do Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników – w 2014 roku nagrodzony tytułem Bursztynnika Roku za całokształt osiągnięć w 50 letniej pracy. Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal za Wolność i Niepodległość – Londyn, odznaka „Pro Memoria”, De Nihilo Nihil Fit.

Do pobrania

• Uchwała ZWP Nr 522-255-21 wraz z załącznikiem [.pdf, 124 KB]
• Uchwała Nr 432-82-25 powołanie Kolegium

[Poniżej galeria zdjęć ]