Ocena zasobów pomocy społecznej województwa pomorskiego za rok 2019

Przygotowanie dokumentu OZPS jest obowiązkiem ustawowym samorządu

W 2011 roku nowelizacja ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 roku Nr 175, poz. 1362,
z późn. zm), wprowadziła obowiązek przygotowywania corocznie przez gminy, powiaty
i samorząd województwa oceny zasobów pomocy społecznej, która będzie przedstawiana odpowiednio radzie gminy, radzie powiatu oraz sejmikowi województwa. Ocena ta wraz z rekomendacjami jest podstawą planowania budżetu na następny rok. Ocena zasobów pomocy społecznej zastąpiła od 2012 roku, dotychczas przygotowywany przez jednostki samorządu terytorialnego bilans potrzeb pomocy społecznej.

Jak wynika z zapisów ww. ustawy, samorządy sporządzają dokument oceny zasobów pomocy społecznej zgodnie z następującym harmonogramem:

• Gmina (ośrodek pomocy społecznej) – do 30 kwietnia roku następnego po roku sprawozdawczym;
• Powiat (powiatowe centrum pomocy rodzinie) – do 30 kwietnia roku następnego po roku sprawozdawczym;
• Województwo (regionalny ośrodek polityki społecznej) – do 30 czerwca roku następnego po roku sprawozdawczym.

Dokument OZPS dla województwa pomorskiego co roku przygotowywany jest przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. W celu spełnienia obowiązku przedstawienia OZPS Sejmikowi Województwa Pomorskiego przygotowany został raport, który poza ww. wymaganiami ustawowymi zawiera również inne ważne z perspektywy polityki społecznej na Pomorzu tematy. Część treści (m.in. analiza sytuacji demograficznej) pokrywa się z Raportem o stanie województwa za rok 2019. Tegoroczna OZPS województwa pomorskiego składa się w sumie z 15. rozdziałów. Część z nich pokrywa się formularzem OZPS przygotowywanym przez gminy i powiaty np. Rozdział 5. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia czy Rozdział 6. Usługi pomocy społecznej. Część z nich natomiast, wynika ze specyfiki działań pomorskiego ROPS i opiera się na autorskich analizach np. Rozdział 3. Ekonomia społeczna, Rozdział 4. Seniorzy, Rozdział 11. Projekty realizowane przez ROPS w 2019 roku czy Rozdział 12. Współpraca samorządu województwa pomorskiego z NGO.

Najważniejsze informacje z dokumentu OZPS woj. pomorskiego za rok 2019

• Sytuacja na pomorskim rynku pracy w 2019 roku w dalszym ciągu utrzymuje się na względnie dobrym poziomie.
• Liczba dużych, nawet kilkusetosobowych zakładów utrzymuje się stale na podobnym poziomie. W roku 2019 na Pomorzu funkcjonowały 42 domy pomocy społecznej, które dysponowały ponad 4 tys. miejsc w formule całodobowej.
• Zmalała liczba lokali komunalnych w gminach.
• W 2019 roku na terenie województwa funkcjonowało w sumie 59 mieszkań chronionych. W stosunku do roku 2018 liczba tych placówek zwiększyła się o 22. Zmiana wiąże się
  z wprowadzaniem w 2018 roku do ustawy o pomocy społecznej nowej kategorii – mieszkań chronionych wspieranych.
• Liczba dzieci w pieczy zastępczej w dalszym ciągu utrzymuje się na podobnym poziomie a nawet w stosunku do roku 2018 nieznacznie wzrosła.
• Osoby, którym przyznano świadczenia z pomocy społecznej stanowiły 3,2% ogólnej liczby ludności województwa. Tym samym odnotowano spadek o 0,2 pp. wskaźnika deprywacji lokalnej – czyli odsetka osób, którym przyznano świadczenia z pomocy społecznej w ogólnej liczbie ludności.
• Najczęściej wskazywanym powodem przyznania świadczeń z pomocy społecznej w 2019 roku na Pomorzu było ubóstwo, z jej powodu pomocy udzielono 30 022 rodzinom (spadek w stosunku do roku 2018 o 3 472 rodzin). Rodziny, którym przyznano pomoc
  z tego tytułu stanowiły 55,7% wszystkich rodzin beneficjentów, 28 098 rodzinom przyznano pomoc społeczną z powodu niepełnosprawności, a 27 247 z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby.
• Znacznie spadła liczba rodzin, którym udzielono pomocy społecznej z powodu bezrobocia, z powodu którego pomocy w 2018 roku udzielono w sumie 13 371 rodzinom (spadek o 2 503 rodzin).
• Kwota zasiłków okresowych w przeważającej części została przeznaczona na zasiłki
  z tytułu bezrobocia, było to w sumie 8,4 mln zł.
• W ramach realizacji usług opiekuńczych, gminy w województwie pomorskim poniosły wydatki na poziomie 49,96 mln zł. Kwota na ten cel w stosunku do roku 2018 wzrosła
  o ponad 9 mln zł. Wzrost wydatków gmin na ten cel wynika z jednej strony ze wzrostu liczby osób, którym udzielono takiego wsparcia oraz prawdopodobnie ze wzrostu kosztów tego typu usług.
• Każda gmina w województwie powinna realizować samodzielnie lub zlecać innym podmiotom usługi opiekuńcze. Niestety jak wynika ze szczegółowej analizy danych ze sprawozdania MRPiPS 03R, w roku 2019 na terenie województwa pomorskiego w sumie 8 gmin nie wypełniało tego zobowiązania.

Dokument do pobrania:

• Ocena zasobów pomocy społecznej województwa pomorskiego za rok 2019 (.PDF rozmiar 110 Mb)